Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut janë vendet e para që kanë përfituar këtë javë nga pagesat e para-financimit të Bashkimit Evropian, në kuadër të të ashtuquajturit, Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor.
Shqipërisë i janë ndarë 64.5 milionë euro, prej të cilave 30 milionë janë si kredi për mbështetje të reformave, dhe 34.5 milionë euro do të ndahen përmes Fondit të Ballkanit për Investime për infrastrukturë.
Një ditë më parë, BE-ja i ka lëshuar fondet edhe për Maqedoninë e Veriut në vlerë të 52.2 milionë eurove, prej të cilave 24.5 milionë do të shkojnë për buxhetin shtetëror për reforma, dhe 28 milionë për projekte infrastrukturore.
Plani i Rritjes për Ballkanin Perëndimor është një fond i BE-së në vlerë të 6 miliardë eurove, të planifikuara për Kosovën, Shqipërinë, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi, Bosnje e Hercegovinën dhe Serbinë për periudhën 2024-2027, për ta përshpejtuar integrimin evropian të këtij rajoni.
Ndër synimet kryesore të këtij projekti është që të forcohet një treg i përbashkët rajonal, i integruar gradualisht me atë të BE-së.
Ai është prezantuar në nëntor të vitit 2023, dhe parasheh që dy miliardë euro të jenë fonde të pakthyeshme, ndërsa katër miliardët tjerë të jepen në formën e kredive të volitshme.
Kosova nuk mund t’i pranojë këto fonde pa e ratifikuar marrëveshjen për kredi në Kuvend.
Ky vend është në pritje të certifikimit të rezultatit të zgjedhjeve parlamentare të 9 shkurtit, për të konstituuar Kuvendin e ri.
Zëvendëskryeministri i Kosovës, Besnik Bislimi pati thënë se Kosova pritet të përfitojë 950 milionë euro prej këtij plani – njëherësh fondin më të madh të ndarë ndonjëherë nga blloku për të, në një periudhë relativisht të shkurtër.
Pos kritereve që vlejnë për të gjitha vendet, si parakusht specifik për Kosovën dhe Serbinë është që të bëjnë progres në rrugën drejt normalizimit të marrëdhënieve, duke i zbatuar të gjitha marrëveshjet e arritura në të kaluarën.
Kosova ka kërkuar disa herë që procesi i dialogut me Serbinë të mos ketë ndikim në rrugën e saj drejt integrimit evropian.
Por, BE-ja ka thënë se nuk ka më kohë për t’i pritur vendet e rajonit që t’i normalizojnë marrëdhëniet, dhe i ka porositur të veprojnë shpejt në këtë drejtim.
Kosova ka aplikuar për anëtarësim në BE më 2022 dhe tani ka vetëm Marrëveshje Stabilizim-Asociimi me bllokun.
Vendet tjera të Ballkanit Perëndimor e kanë statusin e vendit kandidat për anëtarësim në BE./REL