Qytetarët e Kosovës së shpejti do të kenë mundësinë të përballen me horizonte krejtësisht të reja udhëtimi, sepse liberalizimi i vizave do të hyjë në fuqi në janar të vitit 2024, i cili do të mundësojë lëvizjen e lirë drejt vendeve evropiane. Ky ndryshim i shumëpritur sjell me vete një sërë sfidash dhe mundësish që do të formësojnë të ardhmen e të rinjve në Kosovë.
Vjolca Gurgule, drejtoreshë e Organizatës Rinore “SHL Kosova”, thekson rëndësinë e liberalizimit të vizave për të rinjtë nga Kosova. Ai përshkruan pritshmëritë e të rinjve, sfidat me të cilat përballen dhe mundësitë që lindin pas këtyre ndryshimeve.
“Janari, shkurti dhe marsi do të jenë muajt që të rinjtë do të përdorin për të dalë jashtë dhe për të parë se çfarë ka atje”. Por ai nuk do të kthehet me të njëjtin mendim sepse Kosova nuk ka mundësi të mjaftueshme. Ka shumë mundësi për ata që duan të punojnë dhe që kërkojnë një mundësi pune. Ajo që është e mirë dhe ajo që pritet nga hulumtimi në terren është për këta njerëz që duan të bashkohen me familjet e tyre atje. Nga hulumtimi që kemi përfunduar disa javë më parë, mund të shohim se ata e presin me padurim. Disa persona patën vështirësi për shkak të testeve që nuk i kaluan për gjuhën gjermane. Të rinjtë kanë pritshmëri të mëdha dhe mendojnë se parajsa është atje dhe do të kthehen shumë të zhgënjyer. Kemi shumë punë për të bërë jo vetëm nga organizatat joqeveritare por edhe nga organizata të tjera, do të jetë sfidë. Të rinjtë do ta kuptojnë se nuk është ashtu siç e kanë dëgjuar në ndonjë televizion apo lexojnë në ndonjë gazetë. Në parim është mirë, le ta provojnë, do të jetë mirë për ta. Ne do të kemi viza dhe lëvizje të lirë dhe të gjithë do të kenë mundësi të provojnë dhe të ndjejnë turizmin, familjet do të vizitojnë”, tha Vjollca Gurgule për TV Prizreni.
Organizata rinore “SHL Kosova” ka realizuar një anketë që ka treguar se të rinjtë nga Kosova mezi presin të vizitojnë familjet e tyre jashtë vendit, por do të përballen me sfida siç janë testet e gjuhës. Gurgule thekson se është e rëndësishme që të rinjtë të jenë realistë në pritshmëritë e tyre dhe të kuptojnë se jashtë nuk është gjithmonë ajo që shfaqet në televizion apo në gazeta.
“Gjatë tre viteve kam qenë pjesë e hulumtimeve të ndryshme. Të rinjtë besojnë se nuk ka sukses dhe sakrificë. Për Kosovën do të jetë mirë sepse do të ketë më shumë mundësi, të rinjtë do të kenë më shumë hapësirë. Nuk mund të them pse të rinjtë janë të zhgënjyer sepse ka shumë arsye. Të rinjtë janë të zhgënjyer, nuk kanë as motiv, as dëshirë. Kam 24 vite që punoj me të rinj në projekte dhe trajnime të ndryshme, debate dhe kërkime të ndryshme. Shteti duhet të bëjë diçka për rininë. Mendoj se shteti, familja dhe shoqëria janë përgjegjës dhe fajtor për këtë”, ka përfunduar Gurgule.
Shefi i departamentit për politika praktike Igor Markoviq nga organizata joqeveritare “Aktiv” nga Mitrovica Veriore paraqet pikëpamjen e tij për sfidat dhe perspektivat që kanë të bëjnë me liberalizimin e vizave, me referencë të veçantë për komunitetin serb në Kosovë. Ai gjithashtu tregon për problemet praktike dhe çështjet e pazgjidhura që do të lindin pas hyrjes në fuqi të liberalizimit.
“Kur flasim për liberalizimin e vizave, besoj thellë se do të jetë shumë problematike nga perspektiva e komunitetit serb të Kosovës. Para së gjithash për faktin se shumë qytetarë të nacionalitetit serb në Kosovë kanë probleme edhe me dokumentet dhe pasaportat e Kosovës. Një problem tjetër i paralajmëruar por i pazgjidhur është edhe ai i personave që kanë pasaporta të administratës së koordinimit. Presidenti i Serbisë deklaroi se ky problem do të zgjidhet deri në fund të këtij viti, por kam frikë se konstelacioni aktual i forcave në procesin e negociatave është i tillë që në fakt nuk i lejon palët në negociata të merren me këtë. problem. Ai theksoi se pas 1 janarit 2024, kur u paralajmërua fillimi i zbatimit të liberalizimit të vizave për qytetarët që posedojnë pasaportë të Kosovës, ata realisht do të hasin në një sërë problemesh praktike dhe logjistike. Në këtë kuptim, besoj thellë se ky problem do të jetë një tjetër problem në të cilin do të fokusohen jo vetëm Beogradi dhe Prishtina, por edhe Brukseli”, tha Igor Markoviq për Radio Gorazhdevcin.
Admir Rama nga Gornji Ljubinja afër Prizrenit, prind i një fëmije sportist, është optimist për liberalizimin e vizave dhe ndikimin e tij në ngjarjet sportive. Ai tha për Radio Astra nga Gornji Ljubinje se ky ndryshim do të lehtësojë pjesëmarrjen e sportistëve të rinj nga Kosova në garat sportive ndërkombëtare, me referencë të veçantë për heqjen e pengesave që më parë e bënin udhëtimin të shtrenjtë dhe të komplikuar.
“Ky është një hap përpara, shpresojmë që deri në 1 janar të eliminohen vështirësitë që kemi pasur deri më tani. Ne do të jemi në gjendje të tregojmë potencialin tonë në disa turne ndërkombëtarë. Ne kemi mundur të marrim pjesë në ato turne deri më tani, por na është dashur të kalojmë nëpër procedura të ndryshme, marrjen e vizave, por tani do të jetë shumë më e lehtë dhe besoj se regjimi pa viza do ta bëjë shumë më të lehtë sa i përket aktiviteteve tona sportive. jane te shqetesuar. Meqenëse fëmija është i mitur, njëri prind ose trajneri duhet të shkojë gjithmonë. Pra, për ato kosto minimale për dy, dikur kushtonte mbi 300 euro. Tani, duke pasur parasysh që nëse fillojmë me regjimin pa viza, atëherë fondet për vizën do t’i drejtojmë në biletën e avionit”, tha Rama.
Veton Mujaj, drejtor i OJQ-së “ Syri i vizionit” nga Peja, ndan mendimin e tij për rëndësinë e liberalizimit të vizave për qytetarët e Kosovës. Ai tregon se qytetarët do të mund të udhëtojnë më lehtë në vendet evropiane, gjë që do të mbështesë turizmin, vizitat familjare dhe shkëmbimin e përvojave.
“Fakti është se liberalizimi i vizave është një gjë shumë e mirë që po ndodh në Kosovë. Nga 1 janari 2024, të gjithë qytetarët do të mund të udhëtojnë drejt vendeve evropiane. Duhet të dini se këto janë udhëtime turistike, vizita familjare, shkëmbime eksperiencash, por nuk kanë të bëjnë me viza pune apo studimi. Prandaj duhet ditur se të gjithë ata që kanë pasur synime të punojnë në BE kanë bërë, por nga 1 janari do të shkojnë edhe ata që nuk kanë pasur mundësi të vizitojnë familjet e tyre në BE. Është e rëndësishme që njerëzit të kuptojnë se realiteti që po zhvillohet, siç është punësimi në BE, nuk është ai që duket, prandaj ekziston liberalizimi i vizave. Shpresoj që qytetarët ta zbatojnë këtë rregull. Ka penalitete nëse shkon si vizitor dhe nëse e abuzon, do të ndëshkohesh duke humbur të drejtën për të vizituar vendet e BE-së për një periudhë 3, 5 ose 10 vjeçare. Shpresoj që kjo të shkojë në drejtimin e duhur”, tha Mujaj për Radio Pejën.
Liberalizimi i vizave në Kosovë pritet të ndryshojë mënyrën se si të rinjtë i perceptojnë mundësitë jashtë vendit. Ky ndryshim do të mundësojë më shumë liri lëvizjeje dhe akses në vende të tjera, gjë që do të mbështesë turizmin, vizitat familjare dhe shkëmbimin e përvojave. Megjithatë, me zbatimin e këtij regjimi të ri, është e rëndësishme që të monitorohen dhe adresohen sfidat e mundshme, veçanërisht në lidhje me dokumentet dhe pasaportat, për të siguruar që të gjithë qytetarët e Kosovës të kenë mundësi të barabarta për të përfituar nga mundësitë e reja.
