Një fenomen i zakonshëm që prek konsumatorët kosovarë është mos kthimi i kusurit në centa pas blerjes së produkteve.
Shuma të vogla si 1, 2 apo ndonjëherë edhe 5 cent shpesh neglizhohen, duke u konsideruar të pavlera, si nga konsumatorët ashtu edhe nga tregtarët.
Ky problem është më shumë se një shqetësim i vogël: sipas përfaqësuesit të Shoqatës për Mbrojtjen e Konsumatorit, Selatin Kaçaniku, kjo praktikë çon në humbje të mëdha financiare për qytetarët dhe ekonominë e vendit.
Shifrat Alarmante: 50 Milionë Euro Humbje Vjetore
Selatin Kaçaniku ka zbuluar se konsumatorët kosovarë humbasin rreth 50 milionë euro çdo vit vetëm për shkak të mos kthimit të kusurit në centa. Kjo shifër është rezultat i një analize të bërë vite më parë, ndërsa me rritjen e numrit të transaksioneve dhe formave të abuzimit, shifra mund të jetë edhe më e lartë sot.
“Imagjinoni dëmin për shtetin dhe kombin,” thotë Kaçaniku. “Me 50 milionë euro mund të hapen 5000 vende pune brenda një viti. Nëse e shumzojmë këtë shumë me 25 vitet e pasluftës, del se kemi humbur 125.000 vende pune. Kjo është një shkelje e rëndë nga të gjitha legjislacionet qeveritare që kanë dështuar të mbrojnë të drejtat e konsumatorëve.”
Ligji për Mbrojtjen e Konsumatorit dhe Zbatimi i Pamjaftueshëm
Ligji për Mbrojtjen e Konsumatorit në Kosovë ekziston për të garantuar të drejtat themelore të blerësve. Megjithatë, në praktikë ky ligj shpesh nuk respektohet. Konsumatorët përballen me mungesën e mekanizmave efektivë për të kërkuar dhe marrë kusurin e tyre, duke çuar në një kulturë ku humbjet e vogla shpërfillen.
Abuzimi me Kusurin dhe Pasojat e Gjera Ekonomike
Kaçaniku gjithashtu thekson se abuzimi me kusurin është vetëm një aspekt i një problemi më të madh. Sipas tij, qytetarët paguajnë edhe për praktika të tjera si çmimi i lartë i qeseve dhe shpenzimet e fshehura që vijnë nga lobimet e financuara me donacione dhe subvencione.“Konsumatoret janë ata që gjithmonë paguajnë çmimin përfundimtar. Kjo zhvatje sistematike nuk mund të matet as me laps e as me kalkulator,” shtoi Kaçaniku.