Në zonat rurale të komunave të Pejës dhe Prizrenit, të rinjtë përballen me mundësi të kufizuara për punësim dhe zhvillim profesional, përkundër rritjes së arsimimit dhe dëshirës së tyre për përparim. Deklaratat e tyre theksojnë nevojën për mbështetje më të fortë institucionale, infrastrukturë më të mirë dhe qasje në mundësi për të qëndruar dhe për të kontribuar në komunitetet e tyre.
Nora Draga, një aktiviste e shoqërisë civile nga Peja, thekson rëndësinë e rolit të të rinjve në zhvillimin e një shoqërie të shëndoshë, pavarësisht nëse vijnë nga zonat urbane apo rurale.
“Çdo i ri, qoftë në qytet apo në fshat, ka një rol shumë të rëndësishëm në zhvillimin e një shoqërie të shëndetshme”. “Të rinjtë nga qytetet kanë mundësi më të mëdha për zhvillim profesional dhe personal për shkak të afërsisë së institucioneve publike dhe private, ndërsa ata në zonat rurale hasin shumë sfida, duke përfshirë mungesën e infrastrukturës dhe transportin e kufizuar në qytete”, tha Draga për Radio Pejën.
Bajram Zijoviq, student i Shkencave Islame në Prishtinë, flet për vështirësitë në gjetjen e një pune pa lidhje dhe ndikim politik.
“Pas mbarimit të fakultetit, mund të gjej lehtësisht punë si imam në një fshat. Por atje nuk shoh mbarësi, ndaj kam ndërmend të vazhdoj studimet pasuniversitare, do të doja të jap mësim në universitet, por në ditët e sotme çdo gjë është punësuar. përmes lidhjeve dhe politikës”, tha Zijoviq për Radio Astra.
Ai po ashtu thekson nevojën për mbështetje institucionale për të motivuar të rinjtë për të qëndruar në Kosovë.
Në anën tjetër, Nelhid Ademi nga Gornji Ljubinja, student i dizajnit grafik në Shkup, për këtë radio shpreh pesimizëm për të ardhmen e të rinjve në Kosovë, veçanërisht nga komunitetet pakicë.
“Nuk shoh ndonjë ndryshim në të ardhmen e të rinjve në Kosovë”. Të gjithë bashkëmoshatarët e mi që po mbarojnë universitetin kanë gjetur punë jashtë vendit. Kur të mbaroj universitetin, mund të punoj vetëm në një biznes familjar sepse qeveria e Kosovës nuk ka plane të punësojë të rinj nga komuniteti boshnjak”.
Ai beson se ndryshimet serioze politike mund të kontribuojnë në një perspektivë më të mirë.
“Vetëm zgjedhjet e reja dhe përfaqësuesit e tyre politikë mund të marrin masa konkrete për të mbajtur të rinjtë në Kosovë”, tha Ademi.
Herolind Osmanolaj nga fshati Đonaj afër Prizrenit vëren progres në punësimin e të rejave në zonat rurale, por ende sheh sfida.
“Nga koha e luftës e deri më tani ka ndryshuar shumë, ne kemi gjithnjë e më shumë të rinj të shkolluar, dhe universitetet në Prizren dhe në Prishtinë u mundësojnë shumë të studiojnë. Çështja e punësimit në zonat rurale si dhe problemi i transportit , vazhdon të jetë një sfidë për të rinjtë”.
Ai vë në dukje një trend pozitiv në formën e mundësive të reja të punës.
“Pas vitit 2020, situata është përmirësuar sepse tani ka gra të reja që punojnë online dhe janë hapur vende të lira në kompanitë vendore”, tha Osmanollaj për TV Prizreni.
Të rinjtë në zonat rurale të komunës së Pejës dhe Prizrenit përballen me sfida serioze në punësim dhe zhvillim profesional, përkundër dëshirës për përparim dhe rritje të arsimit.
Përgaditur: Radio Goraždevac, TV Prizreni. Radio Peja, Radio Astra
