Çrregullimi hiperkinetik, pra ADHD-ja, është një çrregullim zhvillimi neurobihevioral që shfaqet në fëmijëri.
Më së shpeshti shfaqet në moshën 3 – 4 vjeç, ndërsa zakonisht zbulohet kur fëmija fillon shkollën dhe mund të zgjasë edhe gjatë adoleshencës dhe moshës madhore.
Çrregullimi hiperkinetik është një gjendje e karakterizuar nga një shkallë shumë e lartë e aktivitetit motorik si manifestim i aktivitetit shumë të lartë mendor, transmeton Telegrafi.
Shumë njerëz me çrregullim hiperkinetik janë shumë inteligjentë dhe me shumë imagjinatë. Më së shpeshti shfaqet në moshën 3 – 4 vjeç, ndërsa zakonisht zbulohet kur fëmija fillon shkollën dhe mund të zgjasë edhe gjatë adoleshencës dhe moshës madhore.
Simptomat e çrregullimit hiperkinetik ndryshojnë në intensitet, por vazhdimisht prishin zhvillimin intelektual, social dhe psikologjik të fëmijës, duke ndikuar negativisht në sfera të ndryshme të jetës, gjë që përgjithësisht rezulton me vetëbesim të ulët të fëmijës.
Çrregullimi është tre deri në katër herë më i zakonshëm tek djemtë sesa tek vajzat dhe ka dallime gjinore në simptoma – djemtë priren të shfaqin hiperaktivitet motorik dhe vajzat priren të tregojnë mungesë vëmendjeje. Është karakteristikë e vajzave që shpesh ëndërrojnë me sy të hapur dhe se hiperaktiviteti i tyre shfaqet si verbal ose emocional.
Shkaku i saktë i këtij çrregullimi nuk është përcaktuar. Megjithatë, disa prova sugjerojnë se faktorët gjenetikë dhe mjedisorë luajnë një rol të rëndësishëm në shfaqjen e këtij çrregullimi gjatë fëmijërisë së hershme.
Simptomat e çrregullimit të hiperaktivitetit të deficitit të vëmendjes ndahen në tre lloje:
– Lloji kryesisht i pavëmendshëm – mungesa e vëmendjes gjatë kryerjes së aktiviteteve të përditshme dhe të zakonshme;
– Lloji kryesisht hiperaktiv/impulsiv – aktivitet i tepruar motorik që nuk korrespondon me moshën,
– Lloji i kombinuar që përfshin simptoma të të dy llojeve të mëparshme. Ky lloj i çrregullimit hiperkinetik konsiderohet më i zakonshmi.
Çrregullimi i deficitit të vëmendjes mund të diagnostikohet nga një psikolog, psikiatër ose pediatër. Nuk ka shërim, sepse çrregullimi hiperkinetik nuk është sëmundje, por njerëzve mund t’u jepet ndihmë mjekësore dhe psikologjike. /Telegrafi/
